Sağlık sektörünün önemli bir unsuru olan ilacın, vatandaşlara ulaştırılmasını sağlayan, kendini tüm insanlığın sağlığını düşünmeye adayan, sağlık hizmetlerinin ayrılmaz bir parçası olan eczacılığı, İlimizde farklı bir bakış açısıyla özveri ve gayret içerisinde sürdüren Günışığı Suh ile keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.
Sizi biraz tanıyabilir miyiz?
Adım Günışığı Suh, Zonguldak doğumluyum aslen Tunceliliyim ancak babamın görevinden dolayı 2 yaşımda iken Van’a geldik ve üniversiteye gidene kadar Van’da yaşadım bu sebeple kendim için fahri Vanlı diyebilirim. İlk, Orta ve Lise öğrenimimi Van’da, Üniversiteyi ise İstanbul’da tamamladım. Eğitim hayatım bitikten sonra tekrar Van’a dönerek burada hizmet vermek istedim. Yaklaşık 3 yıldır eczane eczacılığı yapmaktayım.
Mesleğinizin gerektirdikleri sorumluluklar nelerdir?
Nihayetinde yarı resmi bir sağlık kuruluşuyuz. Bu açıdan öncelikli hedefimiz topluma nitelikli ve güvenilir bir sağlık hizmeti sunmak. Hastaların mağduriyetini asgariye indirgemek, hastalıklarıyla ilgili kafalarındaki soru işaretlerine ve kaygılarına olabildiğince cevap olmak ve en önemlisi ilaçların akılcı kullanımını sağlayabilmek öncelikli sorumluluklarımız diyebilirim.
Öte yandan eczacıların bir takım tali sorumlulukları da vardır, bu da Eczacının “Mahallenin Aydını” olmasından gelir. Eczaneler müdavimlik üzerine kurulu işletmeler olduğundan, bulundukları mevkide ikame edenlere yalnızca sağlık anlamında değil, yaşamın birçok alanında danışmanlık hizmeti sunarlar. Bu eczacıların kaçınılmaz olarak yüklendiği bir misyondur.
Tüm bunları birleştirince eczanelerin salt bir ticarethane, eczacının da salt bir tacir olmadığı ortaya çıkıyor. Bu açıdan biz eczacıların, mesleğimizin bu karakterini hiç unutmamamız gerekiyor.
Bu mesleğe ulaşmak için neler yaptınız?
Lise yıllarında eczacı olmak aklımda yoktu. Sınav sonrası karar verdim. Okul sürecim biraz uzun sürdü ama sonunda bitirebildik. Okul yıllarında farklı çalışmalarım oldu. Ama şimdi düşününce mesleğimi icra etmekten ötürü mutluyum.
Eczane tasarımınızda ki farkın nedenini öğrenebilir miyiz?
19. yüzyıl ve 20. Yüzyılın ilk çeyreğine kadar eczanelerin çoğu bu şekilde tasarlanmış olup, dekorasyonlarda ahşap malzeme ve koyu tonlar kullanılmaktaydı. Avrupa’da halen örnekleri var; Fransa, İngiltere ve Küba’da benim eczaneme benzer eczaneler görmek mümkün. Ülkemizde ise ekseriyetle kırmızı-beyaz temalı eczaneler mevcut. Fakat şu anda benimsenen bu eczane imajının çok eski bir geçmişi yok, son 70 yıldır bu yönde bir eğilim var. Oysa Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında ülkemizde de eczane tasarımlarında pastel renkler ve ahşap kullanılmış. İstanbul’da bu tip eski eczaneler halen var. Ben geçmişin estetiğini daha çok seven biri olarak tercihimi bu vintage tarzdan yana kullandım. Tabi İngiliz estetiğine olan hayranlığımın da büyük etkisi olduğunu itiraf etmeliyim.
Öte yandan değişmeyen tek şeyin değişim olduğu gerçeğinin farkında olan biri olarak Van için güzel bir yenilik olacağını düşündüm.
Van’ın hasta profili nedir?
Hastalıkların birçok sebebi vardır; beslenme alışkanlığı ve iklim de bunların en önemli sebeplerindendir. Biz tıp biliminde buna epidemiyoloji diyoruz. Bu bağlamda Van’ı değerlendirirsek karşılaştığımız hastalıkların başında diyabet, tansiyon ve kolesterol gelmekte. Zira kırmızı et ve yağ tüketimi toplumda çok yaygın. Ha keza Ekmek ve Şeker kullanım oranı da aynı şekilde. Bu tip beslenme alışkanlıkları bir araya geldiğinde yukarıda saydığım kronik hastalıkların tezahür etme olasılığı maalesef çok yüksek. Ayrıca karasal iklim şartları ve mevsim geçişleri nedeniyle solunum yolu enfeksiyonları oranı da oldukça yüksek denebilir.
Son olarak, dünyanın her yerinde artış gösterdiği gibi bölgemizde de artış gösteren psikolojik rahatsızlıkları ekleyebiliriz. Modernizm ve kentleşmeyle birlikte toplumun kaygıları da arttı. Geçmişte yaşam basitti, toplum kendine yeterli ve mikro seviyede bir ekonomiyle yaşamını idame ettiriyordu. Hırs, rekabet, başarısızlık, güvensizlik gibi kaygılar zamanımıza göre kıyaslanamayacak ölçüde azdı. İnsanların temel ekonomik geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktı. Tüm bunların yanında doğa da bu kadar tahrip edilmemişti, tabiatı ile yediğimiz besinler, soluduğumuz hava vs. çok daha nitelikliydi. Oysa şimdi her şey çok daha komplike ve yorucu. Mevcut dünya düzeni kapitalizm ve kapitalizmin en önemli yapısal özelliği rekabet. İnsanlar hayatın her alanında bir birleri ile rekabet halindeler, çalışma hayatından tüketime, kültürden sağlığa kadar her alanda. Son tahlilde yarış halinde bir toplumun ferdi olan her birey zihnen oldukça yıpranmakta ve bu da psikolojik rahatsızlıklara yol açmakta. Ama Vanlıların tüm bunlara rağmen mizahı hayatlarından eksik etmediklerini belirtmeliyim bu açıdan Vanlılar çok şanslı.
Son olarak kapı önünde ki hayvan besleme kapları dikkatimizi çekti ve nedenini sorduk?
Günışığı Suh; Bu şehrin simgesi kedi ama dışarıda sokak hayvanı görmek mucize diyebiliriz. Maalesef ilimizde sokak hayvanları fazlasıyla eziyete uğruyor. Unutmayalım dünyanın iktidarı biz insanoğlunda olabilir fakat dünyanın zilyetlik hakkı sadece bize ait değildir. Bitkiler, hayvanlar ve biz insanlar hepimiz bu dünyanın ortak sahipleriyiz.
Kapının önüne koyduğum kedi evi ve beslenme kaplarıyla, öncelikli olarak bulunduğum mevkideki sokak hayvanlarının yaşamsal ihtiyaçlarını bir nebze de olsa gidermeyi amaçladım. İkincil olarak ise belki örnek teşkil eder diye düşündüm. Zira çok zor değil, her esnaf ya da her mahalle sakini kapısının önüne bir tas su koyabilir ya da yemek artıklarını bir kaba koyup sokak hayvanlarının ulaşmasını sağlayabilir. Bu insanlar için oldukça basit ama hayvanlar için yaşamsal bir eylem. Minik dostlarımızdan merhametimizi eksik etmeyelim.
Son olarak Van Ticaret ve Sanayi Odası’na röportaj yapma nezaketini gösterdiği için çok teşekkür ediyorum. Daha sağlıklı bir yaşam, daha doğa dostu bir Van dileğimle saygılarımı sunuyorum.
Haber: Mahmut EŞUT
